ĐÁP ỨNG TRUY XUẤT NGUỒN GỐC SẢN PHẨM – XU THUẾ TẤT YẾU CỦA THỊ TRƯỜNG
Tại Bình Thuận, sản phẩm thanh long được UBND tỉnh xác định là một trong 04 mặt hàng chiến lược của tỉnh. Hiện nay, diện tích thanh long Bình Thuận khoảng 33.750 ha, sản lượng khoảng 700.000 tấn/năm. Thanh long Bình Thuận đã xuất khẩu đến nhiều nước trên thế giới góp phần quan trọng trong việc tăng thu nhập và giải quyết việc làm cho hơn 30.000 hộ nông dân của tỉnh.
Bên cạnh việc áp dụng các quy trình sản xuất thanh long an toàn (VietGAP, GlobalGAP), có thể thấy rằng thanh long Bình Thuận vẫn còn bộc lộ điểm yếu đó là khả năng cạnh tranh và khẳng định uy tín trên thị trường trong và ngoài nước chưa cao, tiếp cận thị trường xuất khẩu chính ngạch còn hạn chế. Các hợp tác xã vẫn chưa chú trọng đầu tư hệ thống nhận diện thương hiệu và truy xuất nguồn gốc sản phẩm như mã số vùng trồng, bao bì, tem nhãn,...Trong khi truy xuất nguồn gốc sản phẩm đang dần trở thành xu thế tất yếu của thị trường.
Xuất phát từ thực tế trên, từ nguồn kinh phí thuộc chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới năm 2020, Trung tâm Khuyến nông đã thực hiện mô hình “Hỗ trợ phát triển các chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm VietGAP, GlobalGAP” cho HTX thanh long Bắc Bình, HTX thanh long Bắc Bình Thuận tại huyện Bắc Bình và HTX thanh long ruột đỏ Chí Công tại huyện Tuy Phong nhằm giúp các HTX xây dựng và quảng bá thương hiệu sản phẩm thanh long VietGAP/ GlobalGAP ngày một tốt hơn trên thị trường nội địa và xuất khẩu thông qua hỗ trợ cấp mã số và in tem điện tử QR code để dán lên quả thanh long xuất khẩu
Một số hình ảnh Trung tâm Khuyến nông triển khai và đánh giá kết quả thực hiện mô hình Hỗ trợ phát triển các chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm VietGAP, GlobalGAP
Tháng 3/2021, Trung tâm Khuyến nông tỉnh đã cùng với Trung tâm Kỹ thuật dịch vụ và Phòng Nông nghiệp huyện Bắc Bình, Tuy Phong nghiệm thu và đánh giá một số hiệu quả ban đầu của việc dán tem điện tử truy xuất nguồn gốc QR code lên quả thanh long. Việc đáp ứng về truy xuất nguồn gốc thông qua dán tem QR code lên sản phẩm có ý nghĩa về nhiều mặt. Đối với người tiêu dùng, giúp nhận biết nguồn gốc, thương hiệu của sản phẩm; yên tâm lựa chọn và sử dụng sản phẩm. Đối với hợp tác xã/ đơn vị sản xuất, giúp minh bạch các thông tin về sản phẩm và cơ sở sản xuất đến người mua; giúp việc quản lý hàng hóa và thông tin tiêu thụ trở nên dễ dàng hơn; tăng sự cạnh tranh và tạo uy tín của HTX/doanh nghiệp. Đối với cơ quan quản lý, giúp việc phát hiện và xử lý hàng kém chất lượng nhanh chóng và kịp thời; dễ dàng quản lý hàng hóa trên địa bàn.
Đánh giá về ý nghĩa của việc dán tem QRcode trên quả thanh long, ông Phạm Văn Bán – Giám đốc HTX thanh long Bắc Bình cho biết: Với thao tác cực kỳ đơn giản thông qua ứng dụng check mã tem bằng phần mềm Zalo (hoặc các ứng dụng icheck, QR & Barcode Scaner,…) người tiêu dùng/khách hàng dễ dàng biết được thông tin về hàng hóa, thông tin của đơn vị sản xuất, tiêu chuẩn sản xuất, chứng nhận quy trình sản xuất... của sản phẩm. Nhờ đó đã có một vài khách hàng có nhu cầu mua quả thanh long an toàn đã chủ động liên lạc với HTX để đặt vấn đề tiêu thụ; cùng với việc hoàn thiện hệ thống tem QR code truy xuất nguồn gốc sản phẩm, HTX thanh long Bắc Bình đã đáp ứng một tiêu chí về phát triển sản phẩm trong các yêu cầu của chỉ tiêu đánh giá chứng nhận OCOP. Theo đó, quả thanh long của HTX thanh long Bắc Bình đã được cấp chứng nhận sản phẩm đạt chuẩn OCOP 3 sao. Đây là một động lực để các HTX còn lại hoàn thiện thêm các tiêu chí khác để có thể đăng ký tham giá sản phẩm được xem xét cấp chứng nhận sản phẩm đạt chuẩn OCOP trong thời gian tới để khẳng định chất lượng và uy tín quả thanh long của HTX mình tại địa phương.
Việc dán tem QR code lên quả thanh long đáp ứng truy xuất nguồn gốc chỉ mới là điều kiện cần, để các HTX có thể mở rộng thị trường tiêu thụ một cách bền vững thì đòi hỏi các HTX tăng cường hơn nữa công tác quản lý về hoạt động tập thể Hợp tác xã và duy trì sản xuất thanh long an toàn theo quy trình VietGAP/GlobalGAP; đăng ký cấp mã số vùng trồng,… và tăng cường tìm kiếm thị trường thông qua các kênh quảng bá sản phẩm bằng facebook, zalo,… và tham gia các hội chợ xác tiến thương mại để quảng bá và mở rộng đầu ra cho sản phẩm thanh long của HTX mình.
DT