Báo cáo của Chi cục BVTV tỉnh cho thấy, trong năm 2018 đã ban hành xử phạt vi phạm hành chính 92 Quyết định xử phạt, bao gồm buôn bán phân bón có chất lượng không phù hợp với tiêu chuẩn công bố áp dụng, buôn bán phân bón giả nhãn bao bì, buôn bán giống lúa ngoài danh mục; đặc biệt, trong 6 tháng đầu năm 2019 đã phát hiện 51 trường hợp vi phạm, xử lý hành chính 42 cơ sở, trong đó: buôn bán phân bón không có quyết định công nhận phân bón lưu hành tại Việt Nam; phân bón có nhãn in sai các nội dung bắt buộc trên nhãn; phân bón có ghi các thông tin không đúng về bản chất, sự thật hàng hóa; buôn bán thuốc BVTV không có trong Danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng tại VN, chủ yếu là các loại thuốc có chứa hoạt chất Carbendazim, thuốc trừ cỏ có hoạt chất 2,4 D, Paraquat. Chi cục BVTV đã phổ biến đến hội thảo về lộ trình thuốc BVTV không được lưu hành, trong đó có các sản phẩm đã hết thời hạn kinh doanh và sử dụng (như: Carbendazim; Benomyl; Trichlorfon; 2,4D, Paraquat), các sản phẩm sắp hết thời gian kinh doanh, sử dụng (Fipronil; Acephate; Glyphosate; v.v.).

Phó Giáo sư – TS. Mai Thành Phụng thông qua một báo cáo ngắn gọn, mở đầu bằng những tồn tại của lối canh tác cây trồng lạm dụng nông dược hóa học, theo đó hàng chục triệu tấn phân hóa học đã được sử dụng, đất đã suy kiệt trầm trọng. Đối với thuốc BVTV, đến năm 2016 danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng đã là 1.173 hoạt chất với gần 4.100 nhãn hiệu thương mại; do lạm dụng quá mức, thiếu kiểm soát, dùng sai nên nhiều mặt tiêu cực của thuốc BVTV đã làm suy giảm tính đa dạng của quần thể sinh vật trong hệ sinh thái, gây bùng phát và tái phát dịch hại, dẫn đến hiệu lực phòng trừ của thuốc bị giảm sút hoặc mất hẳn…. Muốn phục hồi hệ sinh thái đất, chỉ có thể hướng đến canh tác sử dụng nông dược có nguồn gốc thảo dược, vì một nền nông nghiệp bền vững, vì sức khỏe con người và môi trường; cũng tại hội thảo, tiêu chí Đất khỏe – Cây khỏe và môi trường khỏe đã được xây dựng vì một ngành trồng trọt phát triển bền vững.

Nhiều sản phẩm phân bón, thuốc BVTV uy tín được giới thiệu tại Hội thảo

Về tình hình xuất khẩu trái thanh long, năm 2018, giá trị xuất khẩu đạt 1,1 tỷ USD, chiếm 28,9% tổng giá trị kim ngạch xuất khẩu rau quả cả nước; khoảng 80%-85% sản lượng thanh long được xuất khẩu, trong đó chính ngạch chiếm khoảng 10 – 15%, thị trường xuất khẩu Trung Quốc chiếm tỷ lệ trên 80%, kế đến là Singapo, Hồng Kông, Indonesia; gần đây, chúng ta đã mở cửa được các thị trường khó tính như Mỹ, nhật, Hàn, v.v. , dự báo tới năm 2020 nhu cầu tiêu thụ thanh long cả nước khoảng 1000 tấn, trong đó Trung Quốc 650-700 nghìn tấn; nội địa 200 nghìn tấn, các thị trường khác 10 nghìn tấn, công nghiệp chế biến 60 nghì tấn.

Như vậy, các rào cản thương mại buộc người sản xuất thanh long bình thuận phải vượt tuân thủ và thực hiện tốt các tiêu chí, tiêu chuẩn kỹ thuật; muốn hướng đến sản bền vững phải đi theo hướng canh tác hữu cơ, giảm việc lạm dụng phân hóa học, thuốc BVTV, khuyến khích sử dụng các sản phẩm phân thuốc là chế phẩm sinh học, thuốc có nguồn gốc thảo dược./.

CB